مهمترین مسئله در زمان بروز حریق میزان زمان است که میتوان افرادی که در سازه دچار حریق درگیر شده را از محل حریق نجات داد. مصالح ساختمانی به صورت کلی نسوز نیستند اما استفاده از مصالح ساختمانی مقاوم در برابر آتش شرایطی را فراهم می اورد تا مدت زمان حریق افزایش و روند خروج برای افراد درگیر در ساختمان فراهم و خسارت کمتر شود.
برای رسیدن به مقاومت عوامل مختلفی اثرگذار است. مهمترین این عوامل میتوان به مصالح ساختمانی مناسب، اجرای استراتژی مناسب در زمان نقشه کشی و ساخت، تجهیزات هشدار دهنده و اطفا حریق و… اشاره کرد. در این قسمت از سری مقالات نیازمندی های ساختمان به مصالح ساختمانی مقاوم در برابر آتش می پردازیم
شیشه:
پنجره و نما ساختمان یکی از بخش های مهم ساختمان می باشند. این قسمت در زمان بروز حریق می تواند بر اثر شدت گرمای شدید شکسته شود و شرایط را برای انتقال حریق از قسمتی به قسمت دیگر فراهم کند اما استفاده از شیشه ضد حریق و یا همان شیشه مقاوم به حریق می تواند به زمان و مقاومت بیشتری را فراهم کند. شیشه ضد حریق نسبت به شیشه معمولی عملکرد متفاوتی دارد و از مقاومت بسیار بالایی برخوردار است. به شکلی که شیشه استاندارد تا دمای 120 درجه سانتی گراد مقاوم است و شیشه سکوریت تا دمای 260 درجه مقاوم و شیشه ضد حریق تا دمای 700 درجه مقاومت دارد.
سنگ:
هدایت و انتقال گرما در مصالح ساختمانی جامد بسیار کمتر می باشد. نمونه آن سنگ ها می باشد. برخی از سنگ ها مقاومت بسیار کمی دارند مانند سنگ آهک و گرانیک با گرم شدن مقاومت خود را از دست داده و خرد می شوند. برخی از سنگ ها نیز با جذب حرارت و سرد شدن مقاومت خود را از دست می دهد. نوع سنگی که مورد استفاده قرار می گیرد نیز باید حتما مورد بررسی قرار بگیرد.
آجر:
آجر در فرآیند ساخت نیاز به دمای 1200 درجه برای پختن دارد. به همین دلیل در مقابل حرارت بالا مقاومت خوبی از خود نشان می دهد. البته نباید نقش ملاتی که چسبندگی بین مصالح را به وجود می آورد را نادیده گرفت.
سیمان:
سیمان نیز یکی از مصالح ساختمانی مقاوم در برابر آتش می باشد که در فرآیند تولید سیمان به طور طبیعی از حرارت استفاده می شود و به همین واسطه از حرارت، استفاده می شود. سیمان نسوز نیز به عنوان متریالی شناخته می شود که مقاومت بسیار بالایی در برابر حرارت دارد. ترکیب این سیمان از اکسید کلسیم، اکسید سیلسیوم، اکسید آهن و اکسید الومینیوم تشکیل می شود. از مهمترین ویژگی های این سیمان می توان به مقاومت مکانیکی در برابر حرارت بالا و مقاومت در برابر مواد خورنده اشاره کرد.
بتن:
میزان مقاومت در بتن تا حدودی به مصالح مورد استفاده در فرآیند ساخت و فرآیند عمل آوری آن بستگی دارد. در بتن مسلح و بتن پیش تنیده محل قرارگیری آرماتورها و میزان پوشش بتن تاثیر بسزایی در افزایش مقاومت در برابر آتش دارد. معمولا بتن تا دمای 250 درجه سانتی گراد مقاومت و عملکرد خوبی از خود نشان می دهد.
فولاد:
فولاد از مصالح ساختمانی می باشد که انتقال حرارت بالایی دارد. قطعات فولادی اگر به طور مداوم در برابر آتش سوزی قرار بگیرد مقاومت خود را از دست می دهد. به طور کلی قطعات فولادی در دمای 600 درجه مقاومت کششی خود را از دست می دهد و در دمای 1400 درجه به طور کامل ذوب می شود.
برای افزایش مقاومت فولاد بهتر است از پوشش ضد حریق استفاده شود تا هم میزان مقاومت حرارتی آن افزایش یابد و هم زمان خمش و ذوب آن افزایش یابد.
گچ:
گچ نیز یکی از مصالح ساختمانی مقاوم در برابر آتش می باشد که به واسطه تولید معدنی – حرارتی خود از مقاومت حرارتی نسبی برخوردار است. گچ بری ضد حریق نیز، روش نوین برای افزایش مقاومت حرارتی گچ می باشد. در این ترکیب از سیمان پرتلند، ماسه، شن و آهک ساخته شده و مقاومت بالایی را در برابر آتش فراهم می کند.
فایبرگلاس:
مواد اولیه تشکیل دهنده فایبرگلاس سنگ اهک، خاکستر سودا، ماسه سیلیس ، آلومینا کلسینه، بوراکس و… می باشد. فایبرگلاس با این ترکیب به همراه شیشه های مذاب تولید می شود و از طریق نخ هایی که به دور آن چرخانده می شود به هم متصل می شود. فایبرگلاس به طور طبیعی قابل اشتعال نیست.
پشم شیشه:
پشم شیشه از سربازه ، سنگ، شیشه و مواد معدنی تشکیل می شود. این مواد ذوب شده و به صورت رشته نخ چرخانده و به صورت لایه ای تبدیل می شود. پشم شیشه دمای ذوب بالایی دارد و غیر قابل احتراق و اشتعال می باشد.
